Vijf vragen over plastic in het water
Het is zo gebeurd, één windvlaag en er ligt weer een nieuwe lading flesjes, blikjes en ander afval in het water. Plastic vergaat niet en is daardoor een groot probleem voor de natuur en het water. Hoe dit werkt en wat we er tegen kunnen doen, legt Arthur Hagen waterexpert van de gemeente Den Haag uit aan de hand van vijf vragen.
Hoe komt plastic in het water terecht?
“De belangrijkste reden waarom plastic in het water terecht komt, is vanwege de wind. Als het op straat ligt, gaat het rondzwerven tot het in de sloot of gracht waait. Het plastic verzamelt zich in het water en daar waait het niet meer uit.” Vertelt Arthur. Denk hierbij bijvoorbeeld aan plastic flesjes, blikjes en piepschuim, maar daar blijft het helaas niet bij. “Ook enorme apparaten als wasmachines, scooters en zelfs auto’s komen in het water terecht!”
Wat zijn microplastics?
Arthur: “Plastic breekt niet af in de natuur, onder invloed van uv-straling wordt het plastic bros. Het brokkelt af tot steeds weer kleinere stukjes die je uiteindelijk niet meer kan zien, microplastic. Je zou het kunnen vergelijken met een soort fijnstof in het water. Met de stroming van het water, kan een deel van het microplastic weer naar zee stromen.” Volgens de waterexpert zitten microplastics niet alleen in het water, maar in nog veel meer producten. “Denk aan kleding, tandpasta maar ook in scrubs en zelfs in piepschuimkorrels als vulmateriaal in potgrond. Dit kan indirect ook weer via het riool zo in het water terecht komen.”
Wat is het gevaar van (micro)plastics?
Bij gewone stukken plastic is het vaak direct zichtbaar dat het schadelijk is voor de natuur. We kennen allemaal wel de beelden van een vis die vastzit in een plastic zak of een meerkoet die een nest maakt van blikjes, flesjes en rietjes. Bij microplastic is dat een ander verhaal: “Het gevaar is dat niet goed zichtbaar is. Het is nog niet duidelijk hoeveel microplastic er in het water zit”, Vertelt Arthur. “Het is ook erg lastig te meten omdat de deeltjes zich kunnen hechten aan de bodem of het kroos. Bij het meten van het water kan het dan heel schoon lijken, maar zijn de microplastics geconcentreerd. Als het eenmaal in de natuur zit gaat het niet meer vanzelf weg en is het heel lastig om het eruit te halen.”
Wat doet de gemeente tegen plastic in het water?
Het plastic aan de oppervlakte van het water wordt verwijderd door de vier slootploegen van de gemeente. Zij verwijderen dagelijks drijfvuil waaronder ook plastic uit de grachten, sloten en vaarten. Daarnaast loopt er nog een ander project om ‘zwevend’ plastic aan te pakken. “We hebben een ‘plasticvanger’. Dat is een soort grote fuik met grijparmen. De vanger is geplaatst op een plek waar de stroming zich concentreert zodat dat het water er wel langs moet stromen”, legt Arthur uit. “Het apparaat zeeft zwevend plastic zoals zakken uit het water. Zo voorkom je dat het op de bodem belandt en afbreekt tot microplastics.”
Kan ik zelf in actie komen?
De belangrijkste manier om plastic uit de natuur te krijgen is door te voorkomen dat het erin komt. Gooi je afval in de bak. Daarnaast kan je ook zelf het water op gaan om zwerfafval op te vissen. Van mei tot en met september kan je in de binnenstad en bij Madurodam gratis een SUP-plank lenen en zelf plastic en ander afval uit het water halen. Zo houden we samen de stad schoon en vrij van afval.