Minder afval op scholen met ‘Afval onder de Loep’
Hoe laat je leerlingen van basis- en middelbare scholen nadenken over wat afval is? En hoe zorg je ervoor dat scholen voor minder afval zorgen? In opdracht van de gemeente Den Haag gaat ‘Afval onder de Loep’ langs bij scholen om daar afval te verminderen. Vorig jaar, in 2022 bezochten ze 20 scholen. Dit jaar willen ze 50 scholen onder de loep nemen.
Eén van de drie oprichters van ‘Afval onder de Loep’ is Sandra Bonnema. Ze is ervan overtuigd dat het verminderen van afval begint met besef: “We zijn gewend om vaak alles weg te gooien. Ook leerlingen op scholen krijgen dit mee. We moeten af van het idee dat het oké is om spullen in de prullenbak te gooien.”
Wormenton voor GFT-resten
Om het afval te verminderen, gaan sommige scholen aan de slag met een wormenton. “De leerlingen maken een wormenton voor GFT-resten (groente-, fruit- en tuinafval). Wormen eten de groente- en fruitresten op en de compost gebruiken ze in de moestuin op school. Op deze manier leren ze dat wat we eerst zagen als afval, eigenlijk een grondstof voor iets anders kan zijn”, vertelt Sandra.
Afval scheiden en wat kan er beter
Samen met de schoolleiding en facilitaire dienst voert ‘Afval onder de Loep’ een afvalonderzoek uit. Tijdens dit onderzoek kijken ze hoe afval wordt gescheiden en wat er beter kan. “Ook hier begint het met besef. Is het nodig om wegwerpspullen te gebruiken? Het drinkt toch fijner uit een mok dan uit een wegwerpbeker? En er zijn scholen die hun GFT-resten bij het restafval gooien of hun papier niet scheiden. Dat is echt zonde! We vinden het belangrijk dat kinderen leren dat iets weggooien niet iets natuurlijks is”, zegt Sandra.
Gemiddeld 5 liter afval per leerling
Uit het afvalonderzoek krijgen scholen een gemiddelde afvalscore per leerling. Deze score gaat uit van de hoeveelheid restafval. Op deze manier zien scholen hoe ze ervoor staan ten opzichte van andere scholen. En waar nodig hun regels kunnen aanpassen.
Gemiddeld zorgen de Haagse scholen, waar ‘Afval onder de Loep’ langs ging voor 5 liter afval per leerling.
Sandra: “We geven handige tips waar scholen de volgende dag al mee aan de slag kunnen. Sommige scholen hebben nu als regel dat kinderen geen drinkpakjes mogen meenemen vanuit huis. Een eigen drinkbeker met bijvoorbeeld water is ook nog eens gezonder. Andere scholen gaan nog een stapje verder: alle verpakkingen die leerlingen meenemen naar school, moeten ze ook weer meenemen naar huis.”
Afvalvrije feestjes met eigen of Kringloop spullen
“We geven ook tips voor afvalvrije feestje op scholen. Laat de kinderen hun eigen borden, bekers en bestek meenemen voor bijvoorbeeld het Paasontbijt of Kerstdiner. Of ga met de klas naar een Kringloopwinkel. Op deze manier leren ze de waarde van spullen en gooien ze iets niet meer zomaar weg. Als kinderen dit al vroeg leren, zullen ze dit later ook doen. Het is niet alleen goed voor het aantal kilo’s afval, maar ook voor de rest van het milieu en de omgeving”, legt Sandra uit.
De tips op een rij
- Kijk goed naar het kopen van wegwerpspullen; gebruik liever mokken of wasbare handdoeken.
- Wees streng over de verpakkingen die naar school worden meegenomen, stel regels op.
- Organiseer afvalvrije activiteiten op school. Laat leerlingen hun eigen spullen meenemen of ga langs bij de kringloop.
- Kun je spullen opnieuw gebruiken? Met lege eierdozen of drinkpakken kunnen leerlingen knutselen.
- Heeft je school een moestuin? Gooi je GFT-resten niet weg, maar maak een wormenton.